Chanuka- najmłodsze święto żydowskie, liczące 2000 lat. Upamiętnia oczyszczenie Świątyni Jerozolimskiej przez Judę Machabeusza z bezczeszczących ją posągów greckich bóstw po zwycięstwie nad wojskami Seleucydów.
Chanuka trwa przez 8 dni, a rozpoczyna się 25 dnia miesiąca Kislew (listopad/grudzień). Święto niesie ze sobą dwa przesłania. Jedno z nich mówi, że nawet nieliczny naród, może z pomocą Boga odnieść zwycięstwo nad silniejszym wrogiem, który usiłuje narzucić mu pogaństwo. Drugie natomiast mówi, że świat może wywierać na człowieka wpływ, jednak nie nigdy nie może doprowadzić on do wyrzeczenia się własnej tożsamości.
TRADYCJA
Najważniejszym rytuałem tego święta jest zapalanie świec, umieszczonych na chanukiji przez najstarszego mężczyznę w obecności domowników. W przeddzień Chanuki zapala się świecę pomocniczą, która również znajduje się na chanukiji, jednakże nie może się ona znajdować w jednym rzędzie z pozostałymi świeczkami. Pierwszego dnia zapala się pierwszą świecę, zaczynając od prawej strony, i w ciągu następnych dni dodaje się po jednej świeczce, tak, że ósmego dnia płonie cała chanukija. Drugiego dnia zapalanie zaczyna się od drugiej świeczki, przypisanej na ten dzień i dopiero potem zapala się tę, która płonęła dnia poprzedniego itd. Przed i po zapaleniu świec odmawia się specjalne modlitwy i błogosławieństwa. Świece powinny palić się co najmniej 30 minut po zmroku. Nie mogą one jednak służyć jako oświetlenie domu ani innym praktycznym celom, jako światło do czytania albo jedzenia. Oprócz chanukiji musi palić się inne światło, gdyż tradycja zakazuje czerpania korzyści ze światła świecznika - ma ono służyć tylko dla uczczenia święta. Tak postępując, ósmego dnia Chanuki w świeczniku będzie płonąć dziewięć świec.
Ostatniego dnia Chanuki śpiewa się hymn „Maoz Cur” . Przypomina on kolejne wygnania narodu żydowskiego i wychwala Boga, który ratował nas z każdego z nich. Jest to również modlitwa o odbudowanie Świątyni Jerozolimskiej i nastanie Ery Mesjańskiej.
Fragment:
"Maoz cur jeszuati, lecha nae leszabeach,
Tikon bejt tefilati, Weszam toda nezabeach.
Leet tachin matbeach, micar hamenabeach.
Az egmor, beszir mizmor chanukat hamizbeach."
Dla Izraelczyków święto to symbolizuje życie w wolnym i niepodległym państwie Izraela. Chanuka należy do świąt radosnych. Opiera się na spotkaniach rodzinnych, smakowitych posiłkach, grach i zabawach dziecięcych. Podczas tego święta można pracować, jednak podczas palenia się światła Chanuki, kobiety nie powinny wykonywać prac.
Tradycyjną potrawą tego święta są smażone na oliwie kruche placki kartoflane (zwane „latkes”), podawane z musem jabłkowym lub inną polewą. W samym Izraelu bardziej popularne są jednak pączki.
Kolejną tradycją tego święta jest obdarowywanie prezentami dzieci. Niektórzy rodzice dają dzieciom wszystkie prezenty pierwszego wieczoru, inni rozkładają ich wręczanie na osiem świątecznych dni. Często dzieci otrzymują tzw. chanukowe pieniądze ("gelt") w postaci monet czekoladowych lub prawdziwych.
Świecki charakter Chanuki przejawia się w tym, że dozwolone są wtedy gry hazardowe. Najpopularniejszą z nich jest czworoboczny bączek „drajdel”.Dzieci puszczają w ruch bączek, który zatrzymując się wskazuje czy i co dziecko wygrało (cukierki, ciastka lub monety). Na każdej z czterech ścianek bączka znajduje się jedna hebrajska litera: n (nun), g (gimel), h (hej), f (szin). Razem tworzą one akrostych, który jest skrótem hebrajskiego zdania: "nes gadol haja szam" ("wielki cud zdarzył się tam").
Wykonanie:
P.S.
