środa, 17 marca 2010

TRADYCYJNE STROJE ŻYDOWSKIE

W życiu każdego Żyda ważną rolę odgrywa jego strój. Jest wiele odłamów judaizmu stąd zróżnicowanie w ubiorze.

Najbardziej ortodoksyjnych Żydów można bardzo łatwo rozpoznać po ubraniu. Mężczyźni noszą czarne kapelusze, zastępowane w szabat przez wspaniałe futrzane czapki. Zakładają białe koszule bez krawata i czarne chałaty (płaszcze noszone głównie przez Żydów Europy wschodniej), noszą brody oraz krótkie włosy z pejsami . Kobiety zawsze ubierają się skromnie i najczęściej w czarnym kolorze. Mężatki noszą na głowie chusty lub kapelusze. Niektóre zakładają peruki, które uważane są za nakrycie głowy.
Rabini najczęściej zakładają czarny garnitur, białą koszulę i jarmułkę. Podczas modlitwy ich ubiór uzupełniany jest w tałes i tefilin.
Żydzi z ugrupowania ultraortodoksyjnego chasydzkiego noszą ciężkie czarne ubrania, futrzane kapelusze oraz gartla, który opasuje brzuch i oddziela święte części ciała od pospolitych. Kobiety noszą peruki i skromne stroje, suknie z długimi rękawami, zapięte wysoko pod szyją. Noszenie peruk przez zamężne kobiety jest od XV wieku uznawane za religijny obowiązek. Kiedyś musiały golić głowy, żeby nosić peruki, współcześnie już nie muszą golić głowy, tylko chowają włosy pod perukę.
Żydzi w czasie modlitwy udają się do synagogi. Udając się do niej zakładają tałes, jarmułkę i tefilin.

Jarmułka


Tałes


Tefilin

Dzięki jarmułkom łatwo jest określić, do jakiej grupy religijnej lub politycznej ktoś się zalicza. Ortodoksyjni Żydzi noszą czarne welwetowe mycki pod czarnymi kapeluszami. Podczas szabatu chasydzi zakładają futrzane kapelusze (shtreimel). Ogromna szydełkowa mycka, często w kolorze białym, wskazuje na chasydów lub którąś z grup ortodoksyjnych - może także wskazywać na skrajnie prawicowych osadników w Izraelu. Umiarkowanie zaangażowani w politykę ortodoksi noszą zazwyczaj gładkie, dzianinowe mycki w spokojnych kolorach (najczęściej odcienie brązu). Członkowie ruchu Mizrachi noszą niewielkie dzianinowe jarmułki, chyba wyłącznie w celu odróżnienia ich od Arabów. Prawicowych religijnych Żydów z partii Mafdal można rozpoznać po bardzo kolorowych myckach, z wielobarwnymi wzorami na brzegach. Takie jarmułki często noszą żydowscy osadnicy. Różnorodność mycek jest bardzo duża.

Nieodzownym elementem każdego święta są stroje rytualne. Na szabat po Bar micwie chłopcy zakładają tefilin i tałes, który symbolizuje wprowadzenie w świat dorosłych.
Tradycyjne stroje obowiązują także podczas uroczystości takich jak ślub czy pogrzeb.
W dniu ślubu młodzi powinni mieć nowe ubrania. Zarówno kobietę, jak i mężczyznę obowiązuje kolor biały, narzeczona powinna zasłonić twarz welonem. Ceremonia ślubu odbywa się pod baldachimem zwanym chupą jest to zdobiona tkanina rozpięta na czterech słupkach. Zdobienia to wizerunki gwiazd, co jest aluzją do licznego potomstwa.
Zmarłemu zakłada się na głowę biały lniany kaptur, białe płócienne ubranie spodnie, koszulę i kitel. Rękawy koszuli i nogawki spodni są zaszyte.Wszystko jest związywane lnianym sznurem. Ostatni węzeł zawiązuje się w kształt trójramiennej litery Szin. Najbliżsi zmarłego na znak żałoby rozdzierają swoje ubrania jest to symboliczne naderwanie klap płaszcza. Przez siedem dni nie można myć włosów, podczas żałoby nie można kupować nowych rzeczy. Żałoba trwa rok.

Potrawa, którą przygotowałem:
Nadziewane ciastka w kształcie trójkąta mają symbolizować nakrycie głowy noszone przez Hamana, doradcę króla Persji, zarazem wroga ludności żydowskiej.
Podawane są podczas święta Purim.
Purim to święto Estery, obchodzone 14 dnia Adar ku czci małżonki króla Persji, która przebłagała władcę i uratowała swój naród od zagłady. Purim jest świętem radosnym, połączonym z biesiadami, maskaradami i tradycyjnymi inscenizacjami wydarzeń, które upamiętnia. Bliscy obdarowują się prezentami, biorą udział w rodzinnych spotkaniach, dzielą się trójkątnymi ciastkami nadziewanymi makiem, miodem lub powidłami.

Rogaliczki
1,5 dag drożdży
4 łyżki ciepłej wody
¾ szklanki mleka
½ kostki masła
4 łyżki cukru
1 łyżeczka soli
3 roztrzepane jaja
4 i ½-5 szklanek mąki
powidła
Tradycyjne rogaliczki

Przepis pochodzi z książki Katarzyny Pospieszyńskiej pt. „Cymes czyli kuchnia żydowska”

Linki:
Wykonanie:
K.M. 26

24 komentarze:

  1. Zapomniałeś dodać , że te ciasteczka trzeba w piecu trzymać tak długo jak przeciętnej wielkości żyda

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. ale sprytne.... glupi goj

      Usuń
    2. Nie jestes sprytny grubas tylko wielki cham.

      Usuń
    3. Nie jestes sprytny grubas tylko wielki cham.

      Usuń
    4. Nie jesteś sprytny grubas , tylko cham , prostak i niedouczony kołek.

      Usuń
    5. cham, polaczek (celowo z malej litery) I prostak ze sloma w butach

      Usuń
    6. A czemu 'polaczek'? Bo polak? Bycie Polakiem to coś złego?

      Usuń
    7. "polaczek" zapewne stąd że wstyd by było mieć takiego rodaka.

      Usuń
    8. Apel do administratora tej grupy,prosze o usuniecie profilu"sprytny grubas".

      Usuń
    9. Pisanie "polaczek" jest tak samo obraźliwe jak "żydek"!! Usuwać oba wpisy!!

      Usuń
  2. Ten komentarz został usunięty przez autora.

    OdpowiedzUsuń
  3. Rogaliki wyszły wspaniałe. Zaniosłam moim przyjaciołom. Moja mamą piekła podobne, też pyszne.

    OdpowiedzUsuń
  4. rogaliki powinny wyjsc dobre w jakiej temeparturze 200C czy 180 C sie piecze i jak długo

    OdpowiedzUsuń
  5. A te rogaliki to powinny stać w piecu mniej więcej tyle ile przeciętnej wielkości żyd?

    OdpowiedzUsuń
  6. Dlaczego mam takich nędznych współrodaków? Żal mi Ciebie i jednocześnie wierzę, ze jest Bóg, bo zapłacisz za to Toothy...

    OdpowiedzUsuń
  7. Jeśli zło już musi istnieć to niechby zawsze było takie prymitywne.
    Poprostu oznakowane . . .

    OdpowiedzUsuń
  8. co tu komentowac cham to cham pewnie katolik

    OdpowiedzUsuń
  9. Miłość buduje,nienawiść rujnuje.Wszyscy jesteśmy dziećmi Boga a Wy sie obrzucacie okropnosciami wcale sie nie znajac.Czy to jest dobre????Tylko dobre drzewo przynosi dobre owoce.....Miłujmy sie ,a będziemy szczęśliwi i nie będzie wojen.Boze!!!Poblogoslaw nas bo Ty nas kochasz wiec dlaczego my sie nie kochamy???

    OdpowiedzUsuń
  10. Wygląda to super. Pozdrawiam.

    OdpowiedzUsuń
  11. Bardzo fajnie napisane. Jestem pod wrażeniem i pozdrawiam.

    OdpowiedzUsuń