czwartek, 18 marca 2010

USZY HAMANA I ŚWIĘTO PURIM

CZYM SĄ USZY HAMANA?
Hamantaszen to nazwa w języku jidisz i w zasadzie znaczy nie uszy lecz kieszenie Hamana, nie wiadomo dlaczego akurat taka nazwa jidisz przylgnęła do ciasteczek, gdyż tradycyjnie ciastka te uważane są za uszy- jak to określa hebrajska nazwa ciasteczek: oznej Haman, a nie kieszenie Hamana. Oznej Haman to kultowy wypiek na święto Purim jest także jednym ze składników paczek żywnościowych, które tradycyjnie od czasów starożytnych (zon. ks. estery 9:19) Żydzi przesyłają sobie
nawzajem w święto Purim (miszloach manot).

ŚWIĘTO PURIM
Święto Purim ma charakter karnawałowy i jest chętnie obchodzone także przez niereligijnych Żydów. Uczestnicy przebierają się w kostiumy, często mężczyźni w kobiece, a kobiety w męskie. W tym dniu wielu religijnych Żydów popełnia ograniczone wykroczenia przeciwko prawu żydowskiemu. Zakładane są maski. Tradycyjnie dzieci chodzą od domu do domu i odgrywają przedstawienie Purim Spiel, oparte na historii Estery, natomiast studenci w satyryczny sposób objaśniają naukę żydowską. Obyczaj nakazuje spełniać w święto dobre uczynki, posyłać prezenty z pokarmów ubogim osobom
W tym dniu czytana jest w synagodze Księga Estery. Ilekroć pada słowo "Haman", zebrani hałasują, tupią, grzechoczą kołatkami. Po południu spożywa się posiłek świąteczny. Tradycyjnie spożywa się trójkątne słodkie bułeczki z makiem, zwane "uszami Hamana" (hamentaszen). Obowiązkiem religijnym jest w ten dzień pić alkohol aż do momentu, w którym nie można będzie rozróżnić wznoszonych okrzyków: "Niech będzie błogosławiony Mordechaj" i "Niech będzie przeklęty Haman" - Adlojada.

Historia ta opowiada o królu Achaszweroszu (Aswerus), królowej Esterze (Hadassa), jej przybranym ojcu Mardocheuszu (Mordechaj) i ministrze Hamanie. Żyd Mardocheusz wbrew poleceniu króla nie oddawał pokłonu Hamanowi (prawdopodobnie z powodów religijnych); z tego powodu Haman postanowił skazać na zagładę wszystkich Żydów. Los wskazał na 13 dzień adar jako datę zagłady. Dowiedziawszy się o tym planie Estera zwróciła się do króla z prośbą o zmianę tej decyzji. W konsekwencji Hamana, jego rodzinę oraz innych wrogów Żydów spotkała śmierć, jaką gotowali dla Żydów w tymże dniu. Zdarzenie to opisuje biblijna Księga Estery - Megilat Ester (Est 9:25-32).

JAK ZROBIĆ HAMANTASZEN?
Składniki na ciasto:
250 g mąki
150 g masła
1 jajko
125 g cukru brązowego
3 łyżki wody
1 torebka cukru waniliowego 1 łyżeczka proszku do pieczenia
Masło rozetrzyj do konsystencji piany, dodając jajko, 3 łyżki wody, cukier brązowy i waniliowy. Utrzyj wszystko na gładką masę, dosypując powoli mąkę wymieszaną z proszkiem do pieczenia. Zagnieść gładkie ciasto, zawinąć w folię i odstawić na 30 minut w chłodne miejsce.
Przygotować masę.
Składniki na masę:
300 g maku
125 g miodu
45 cukru brązowego
40 g mielonych migdałów (mączka migdałowa)
Sok z 1 cytryny
½ szklanki wody
1 żółtko do posmarowania
Starta skórka z cytryny
Szczypta soli
Do maku dolej wodę. Dodaj miód, cukier i sól. Gotuj 5 minut na małym ogniu, stale mieszając. Ostudź i wymieszaj migdały, sok i skórkę z cytryny.
Rozwałkuj cienko ciasto na posypanej mąką stolnicy i wytnij koła o średnicy ok. 8 cm. Na środek każdego krążka nakładaj odrobinę nadzienia, zwilż brzegi wodą i uformuj trójkąt. Brzegi mocno dociśnij i posmaruj żółtkiem. Rozłóż na blasze wyłożonej papierem do pieczenia i piecz ok. 20 min. w rozgrzanym piekarniku do 180 stopni z termoobiegiem.

Od Kultura żydowska

Bibliografia:

Wykonanie:
J.G. 24, M.S. 33

1 komentarz:

  1. W tym dniu, żydzi "przyozdabiają" swoje domy, wieszając kukłę tego goja!!

    OdpowiedzUsuń